Diyarbakır Gezi Rehberi Diyarbakır’da Gezilmesi Gereken Yerler

İnsanoğlunun yerleşik hayata geçtiği Neolitik dönemden beri var olan Diyarbakır, “Kadim kent” kavramının en iyi örneklerinden biri oluyor. Diyarbakır, binlerce yıllık tarihi sadece Türkiye’nin değil dünyanın da tarihine kılavuzluk ediyor. Tarihi İpek Yolu ve Dicle Nehri kıyısındaki eşsiz konumu ile çeşitli din, toplum ve devletler tarafından iskân edilen Diyarbakır, ziyaretçilerine her köşesinde başka bir dönem yaşatıyor.

Diyarbakır’daki birçok eserin kimler tarafından yapıldığı pek bilinmese de kentte en çok Romalılar, Bizanslılar, Abbasiler, Mervaniler, Selçuklular, Artuklular ve Osmanlılara ait eserler göze çarpıyor. Amida, Amid, Kara-Amid, Diyar-Bekr, Diyarbekir ve en sonunda Diyarbakır ismini alan kentte tarihe uzun bir yolculuk sizleri bekliyor.

Diyarbakır Hakkında Genel Bilgiler

Diyarbakır Nerededir?

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan Diyarbakır, 1.732.396 nüfusu ile Türkiye’nin en kalabalık 12. şehri. Bağlar, Kayapınar, Yenişehir, Ergani, Sur, Bismil, Silvan, Çınar, Çermik, Dicle, Kulp, Hani, Lice, Eğil, Hazro, Kocaköy ve Çüngüş ilçelerine sahip olan Diyarbakır; kuzeyde Bingöl ve Elâzığ, güneyde Mardin, güneybatıda Şanlıurfa, doğuda Batman, batıda ise Adıyaman ve Malatya ile komşu.

Diyarbakır’a Nasıl Gidilir?

Diyarbakır’a eğer Adana, Batman, Siirt ya da Elâzığ’dan gidecekseniz Fırat Ekspres’i tercih edebilirsiniz. Keyifli bir tren yolculuğu sunan ekspres ile varış noktanız Diyarbakır’ın ikinci büyük ilçesi Yenişehir oluyor. Trenden sonra direkt olarak varış noktanıza gitmek için Yenişehir kiralık arabaları kullanabilirsiniz.

Her şehre dokunarak karadan gitmeyi seçecekseniz ise şehir merkezine 4 km uzaklıkta bulunan Diyarbakır otogarına şehirler arası otobüsler ile ulaşabilirsiniz. Diyarbakır’ın diğer illere uzaklığa şöyle:

İzmir: 1.412 km

İstanbul: 1.326 km

Ankara: 884 km

Trabzon: 615 km

Adana: 525 km

Mardin: 93 km

Gerek yurt içi gerekse yurt dışında hava yolu ile gezinize başlamak isterseniz de aktarmalı ve aktarmasız olarak birçok şehirden sunulan Diyarbakır uçuşları ile Diyarbakır Havalimanı’na iniş yapabilirsiniz.

Diyarbakır Havalimanı’ndan Şehir Merkezine Ulaşım

1952 yılından beri hem Diyarbakırlılara hem de Diyarbakır’ı ziyaret edecek turistlere hizmet veren Diyarbakır Havalimanı, askeri uçuşlar için de kullanılıyor. Şehir merkezine 10 km uzaklıkta konumlanan havalimanında ulaşım seçenekleri olarak belediye otobüsleri, taksiler ve kiralık araçlar sunuluyor.

Otobüs: Diyarbakır Belediyesi’nin Z2 ve Z3 numaralı otobüsleri havalimanından şehir merkezine ulaşım sağlıyor. Z2 numaralı otobüsler, havalimanından üniversiteye kadar 06.40-21.00 saatleri arasında 20 dakikada bir; Z3 numaralı otobüsler ise havalimanından Dağkapı’ya kadar 20.30-23.50 saatleri arasında 7 sefer hizmet veriyor.

Taksi: Otobüs saatleri inişinize uygun değilse ya da daha hızlı bir ulaşım sağlamak istiyorsanız havalimanında bulunan mevcut taksileri kullanarak Diyarbakır’ın istediğiniz noktasına gidebilirsiniz. Gece/gündüz tek tarife uygulayan ve havalimanında 7/24 bulunan taksiler ile şehir merkezine ulaşım trafiğe bağlı olarak yaklaşık 15 dakika sürüyor.

Araç Kiralama: Taksi veya otobüs yerine havalimanından Diyarbakır’ın diğer bölgelerine ulaşmak için Kiralacar’ın Diyarbakır Havalimanı araç kiralama hizmetini tercih edebilirsiniz. Her bütçeye ve zevke uygun sunulan araçlar ile Diyarbakır seyahatinizi keyifli bir hale getirmek mümkün. Yapmanız gereken tek şey seyahat programınıza göre rezervasyon yapmak.

Diyarbakır’a Ne Zaman Gidilir?

Karasal iklime sahip Diyarbakır’ın yazları çok sıcak geçse de kış ayları diğer karasal iklime sahip bölgelerdeki gibi sert geçirmez. Diğer illerden ayıran bu özelliğinin sebebi ise Güneydoğu Toroslar’ın kuzeyden gelen rüzgârları kesmesi.

Diyarbakır gezisi için en uygun zamanı arıyorsanız bahar aylarını tercih edebilirsiniz. Nisan ve mayıs aylarında 20 ila 26°C arasında seyreden Diyarbakır’da yağışlara denk gelseniz bile bunalmadan gezebilirsiniz. Yaz tatilinde kente gidecekseniz ise sıcaklara karşı hazır olmalısınız. Özellikle temmuz ve ağustos aylarında 38°C’leri gören Diyarbakır, gelen misafirlerini biraz terletiyor.

Diyarbakır’da Gezilecek Yerler

Diyarbakır Surları

Diyarbakır’ın görülmesi gereken tarihi yerleri arasında ilk sırayı Diyarbakır Kalesi (Surları) alıyor. Surları bu kadar önemli ve ilgi çekici yapan ise 5.700 metre uzunluğu ile Çin Seddi’nden sonra en uzun sur olması. 10-12 metre yüksekliği, 4 yöne açılan kapıları ve 82 adet burcu ile kenti koruma altına alan bu surların M.Ö. 349 yılında Bizans İmparatoru Costantinus tarafından yenilendiği bilinse de ne zaman ve kimler tarafından inşa edildiği bilinmiyor. Burçlar (Kale duvarlarından daha yüksek, yuvarlak, dört köşe veya çok köşeli kale çıkıntısı) üzerindeki kabartmalar ve kitabeleriyle ile büyüleyici bir etki bırakan Diyarbakır Surları dünyanın nadir kalelerinden biri.

Diyarbakır’ın Sur ilçesinde bulunan surlardan sonra Diyarbakır’ın farklı bölgelerini ziyaret etmek istiyorsanız Sur Kiralık araçlar ile seyahatinize kaldığınız yerden daha konforlu bir şekilde devam edebilirsiniz.

Malabadi (Batmansu) Köprüsü

Dünyanın en geniş taş kemerli köprüsü olan Malabadi Köprüsü, Mostar Köprüsü’ne benzerliğinin yanı sıra sanat harikası olarak da oldukça ilgi gören bir yer. Evliya Çelebi’ye göre Abbasiler dönemine ait olduğu söylense de bazı kaynaklarda köprünün 1147 yılında Artuk’un torunları tarafından yaptırıldığı düşünülüyor. Köprünün mimarlık açısından hayranlık uyandırmasının sebeplerinden birisi ise köprüde insanların tehlikelerden korunması ve yatması için odaların bulunması. Siz de bu önemli yapıyı gezmek istiyorsanız Diyarbakır’ın Silvan ilçesini ziyaret edebilirsiniz.

Ulu Cami

Diyarbakır’ın önemli dini yapıları arasında bulunan Ulu Cami, Anadolu’nun en eski camilerinden biri olma özelliğini taşıyor. Kara taştan yapılmış ve duvarlarında çeşitli uygarlıklarının kitabesinin yer aldığı caminin kimler tarafından yapıldığı kesin olarak bilinmiyor. Yazılı belgelere göre M.S. 639 yılında Müslümanlar, Mar Toma Kilisesi olan bu yapıyı camiye çeviriyor. Daha sonrasında birçok yangın ve tahribat yaşansa da gelmiş geçmiş tüm devletler tarafından caminin onarımı büyük bir özenle yapılıyor.

Hanlar ve Kervansaraylar

Tarihi İpek Yolu üzerinde bulunan Diyarbakır’da o dönemde kullanılan hanlar ve kervansaraylar varlığını sürdürmeye devam ediyor. Deliler Hanı, Hasanpaşa Hanı ve Sülüklü Hanı kentin en önemli hanları arasında bulunuyor. Bugüne kadar gelmeyi başaran kervansaray ise tarihin içinde konaklamak isteyenlere otel olarak hizmet veriyor.

Müzeler

Kentte en çok ziyaret edilen müzeler Ziya Gökalp Müze Evi ve Cahit Sıtkı Tarancı Müze evi oluyor. Restore edilip müzeye çevrilen bu evlerde ünlü düşünür ve şairin şahsi eşyalarının yanı sıra yörenin etnografik eserlerini de görebilirsiniz. Ayrıca bu evler Diyarbakır’ın sivil mimarlık örnekleri olarak gösteriliyor.

Diyarbakır’da Nerede Kalınır?

Turistik bir kent olan Diyarbakır, konaklama seçenekleri ile herkese hitap ediyor. İlçelerinden şehir merkezine kadar Diyarbakır hemen hemen her yerinde bütçenize uygun otel seçebilirsiniz. 5 yıldızlı oteller, kent otelleri, butik oteller ve pansiyonlara kadar çeşitlilik olan kentte tercihiniz neresi olursa olsun misafirperverlik ve sıcakkanlılık ile karşılayan otel çalışanları bulabilirsiniz.

Diyarbakır’da Ne Yenir?

Diyarbakır denilince akla ilk olarak karpuz gelse de yemekleri bir yiyenin bir daha yemek isteyeceği türden. Birçok medeniyetin izlerini taşıyan Diyarbakır mutfağında kebap ilk sırayı pek bırakmıyor. Özellikle kahvaltılarda başlanan ciğer kebapları günün her saatinde adeta bir lezzet şöleni yaşamanızı sağlıyor. Etin yanı sıra sebze yemeklerinin de tadına bakmanız gereken bu doğu mutfağında belki de böylesini hiç denemediğiniz lezzetler bekliyor.

• Meftune
• Pıçık
• Nardanaş
• Kime mumbar
• İçli köfte
• Çiğ köfte
• Kaburga dolması
• Duvaklı pilav
• Bulgur pilavı
• Habenisk
• Keşkek
• Mahlepli Diyarbakır çöreği
• Serbizer
• Elma düzmesi
• Sumak suyu
• Paluze tatlısı
• Sütlü nuriye
• Tırşik

Diyarbakır’da Ne, Nereden Alınır?

I. Dünya Savaşı’nda bile el sanatları ile meşhur olan ve Konya’dan Bağdat’a kadar birçok önemli yapıtta imzası bulunan Diyarbakır, bu sanatını halen devam ettirmekte. İpekçilik, kuyumculuk ve bakırcılığın daha yaygın olduğu kentte alacağınız kıymetli hediyeler ile hem sizin hem de sevdiklerinizin evine ayrı bir hava katabilirsiniz. İncelikle dokunmuş ipek şallar, hasır bilezikler, kişmiş gerdanlıklar, bardaklar veya sürahiler gibi hediyelikleri Diyarbakır’ın en geniş çarşılarından biri olan Sipahiler Çarşısı’ndan bulabilirisiniz. Kilim, peştamal, el dokuması halıcılık gibi kentin diğer değerlerini ise yine bu çarşıda bulabilirsiniz.

Diyarbakır Gece Hayatı

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin diğer illerine göre Diyarbakır oldukça enerjik bir gece hayatına sahip. Gece kulübü, bar, pub, disko gibi farklı eğlence zevklerine göre çeşitli mekânları bulunan Diyarbakır’da olmazsa olmaz eğlence kültürü arasında tabii ki sıra geceleri bulunuyor. Güneydoğunun meşhur sıra geceleri kültürüne yakından şahit olmak ve farklı bir eğlence yaşamak için en azından bir gecenizi bu mekânlarda geçirebilirsiniz.

Diyarbakır’daki Festivaller

Tarihi, gezilecek yerleri ve mutfağı ile dikkat çekici olan Diyarbakır’da uluslararası, farklı festival ya da şenliklere rastlamak mümkün değil. 21 Mart’ta Nevruz’u büyük bir coşku ile kutlayan Diyarbakır’ın seyahat programınıza uyarsa Karpuz Festivali’ne katılmanızı ve kentin meşhur karpuzlarını tatmanızı tavsiye ederiz.

• Geleneksel Murat Şenlikleri (Mart)
• Orhan Asena Yerli Oyunlar Festivali (Mart-Nisan)
• Diyarbakır Müzik Festivali (Haziran)
• Diyarbakır Karpuz Festivali (Eylül)
• Diyarbakır Gençlik Festivali (Ekim)